Voor de masteropleiding Sociology: Contemporary Social Problems aan de Universiteit Utrecht schreef Hidde Bassant zijn scriptie over Buurtverbinding. Buurtverbinding is een project waarin mbo- en hbo-studenten social work als hulpverleners werken in de wijken van Amsterdam. Hieronder deelt hij zijn bevindingen:
Buurtverbinding
In de arbeidsmarkt is behoefte aan studenten die in de praktijk zijn opgeleid. Dit was de aanleiding voor verschillende onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties om te starten met project Buurtverbinding. In Buurtverbinding maken stagiairs vanaf dag één kennis met het Amsterdamse werkveld. In duo’s werken stagiairs met een eigen caseload. Ze gaan zelfstandig op huisbezoek bij wijkbewoners en bieden ondersteuning bij verschillende hulpvragen. Hierdoor zijn de stagiairs een aanvulling op het hulpverlenersaanbod in de wijk. Via dochteronderneming Civic is B&A betrokken bij het project in Amsterdam Noord, Oost en Zuidoost. Elke stagelocatie, een zogeheten lab, bestaat uit een team van stagiairs die hulpvragen uit de wijk behandelt. Een coördinator en wijkdocent (vanuit de opleiding) begeleiden de stagiairs en sturen het lab aan.
Opzet van het onderzoek
Voor zijn onderzoek analyseerde Hidde hoe stagiairs binnen Buurtverbinding praktijkvaardigheden ontwikkelen. Daarbij keek hij welke aspecten uit de opzet van Buurverbinding hieraan bijdragen. Ook analyseerde hij hoe deze ontwikkeling tot uiting komt in het contact dat stagiairs met wijkbewoners hebben. Voor zijn onderzoek interviewde Hidde stagiairs, betrokken professionals én bewoners met een hulpvraag. Hiervoor onderzocht hij de stagelocaties in Amsterdam Oost en Zuidoost. Aan de hand van deze drie perspectieven is een kwalitatieve analyse uitgevoerd.
Opvallende onderzoeksresultaten en conclusies
Uit het onderzoek blijken drie hoofdthema’s die bijdragen aan de beroepsontwikkeling van stagiairs: de zelfstandigheid, het lesprogramma en de sociale dynamiek. Hidde legt uit:
“Stagiairs werken in duo’s met een eigen caseload en gaan zelf op huisbezoek bij de wijkbewoners. Door de grote zelfstandigheid beroepen zij zich op hun eigen intuïtie en verantwoordelijkheid. Dit zijn essentiële eigenschappen in de hulpverlening. Door stagiairs zoveel zelfstandigheid te geven kunnen zij de Amsterdamse praktijk écht ervaren. Wel vraagt deze zelfstandigheid om goed vertrouwen en verantwoordelijkheid. Stagiairs geven ondersteuning zonder dat de begeleiding direct mee kijkt. Zelfstandigheid is essentieel omdat stagairs de praktijk aanvoelen en zelf erin handelen. Ze kunnen experimenteren en ervaren wat wel én niet werkt. Het lesprogramma vult vervolgens de ervaringen van de stagiairs aan. Dit blijkt uit de gegeven trainingen vanuit de HVA, hoewel de andere lessen/onderdelen ook zeker belangrijk zijn. De sociale dynamiek in een lab is essentieel doordat het beïnvloed hoe stagiairs samenwerken en wat ze delen met elkaar. Stagiairs komen in aanraking met allerlei hulpvragen en situaties. Een veilige sociale dynamiek zorgt ervoor dat stagiairs hun ervaringen kunnen delen met elkaar en de begeleiding. Hierdoor leren stagiairs van elkaar en reflecteren ze op eigen ervaringen. Daarnaast draagt een professionele sfeer bij aan het verantwoordelijkheidsgevoel van stagiairs. Met een slechte verhouding tussen stagiairs onderling zou een project als Buurtverbinding waarschijnlijk niet werken. De wenselijke sociale dynamiek is in beide labs aanwezig. Respondenten spreken over een open en fijne sfeer op de locaties.“
Daarnaast blijkt in het wijkbewonerscontact vooral oprechtheid en wederkerigheid als elementen aanwezig. Zowel bewoners als stagiairs vinden deze aspecten erg belangrijk. Bewoners vinden voornamelijk de houding van de stagiairs belangrijk. Tot slot ligt Hidde toe:
“In de praktijk is alles met elkaar verbonden. Zo beïnvloedt de sociale dynamiek hetgeen wat stagiairs delen over hun ondersteuning aan de begeleiding. Deze input van de stagiairs is leidend in het lesprogramma, wat weer invloed heeft op de lessen die zij uit het programma halen. Dit beïnvloedt vervolgens weer de manier waarop stagiairs ondersteuning bieden. Uit de interviews blijkt dat veel stagiairs afgelopen jaar erg zijn gegroeid. De helft van alle geïnterviewde stagiairs geeft aan zelfstandiger en/of zelfverzekerder te zijn geworden afgelopen jaar. De zelfstandigheid speelt hier een grote rol in.“
Toekomst
De opzet van Buurtverbinding biedt veel kansen. Uit de interviews blijkt hoe stagiairs zich ontwikkelen en hoeveel baat bewoners hebben bij de ondersteuning. Tegelijk kent de opzet van Buurtverbinding verschillende uitdagingen. Het vraagt veelt toewijding, energie en motivatie van betrokken professionals om het lab draaiende te houden. Ook is een stevige samenwerking noodzakelijk. Op basis van de bevindingen geeft Hidde het volgende advies:
“Wat gebeurt op het lab is bepalend voor de ondersteuning aan de wijkbewoner. Het is daarom belangrijk om te blijven investeren in de sociale dynamiek en een theoretische handreiking te bieden. Dit zorgt ervoor dat stagiairs kunnen reflecteren op hun ervaringen en daar ook van leren. De zelfstandigheid vraagt om actief monitoren. Stagiairs zullen niet alles opmerken tijdens huisbezoeken. Door sporadisch mee te kijken en met stagiairs in gesprek te blijven, kan de begeleiding hen handvatten geven in het leerproces.“
Ook kent de uitvoering van Buurtverbinding uitdagingen. Zo zijn veel partijen met verschillende perspectieven en belangen betrokken bij het project. Ook hierover geeft Hidde advies:
“Door meer kennis te bewaren en te delen krijgt men inzicht in elkaars werkwijze. Men weet dan van elkaar wat belangrijk is. Daarnaast is het goed om succesmomenten te bewaren. Uit de interviews blijkt dat Buurtverbinding op verschillende manieren bijdraagt. Dit vastleggen maakt het allemaal inzichtelijker. Daarnaast is het advies aan organisaties om een gedragen visie vanuit medewerkers op te stellen. Waar moet het project volgens betrokkenen naar streven? Dit hangt samen met het delen van kennis en maakt onderlinge lijntjes korter.”
Afsluiting
Ten slotte deelt Hidde mee:
“Met tevredenheid kijk ik terug op de afgelopen stageperiode bij team Advies. Het was een drukke, maar ook mooie en leerzame tijd. Ik wil iedereen bij B&A bedanken voor de samenwerking en het warme contact.”
Heb jij ook interesse in een stage bij B&A? Neem dan contact op met:
