In opdracht van de gemeenteraad van Hilversum heeft B&A een raadsonderzoek naar grip en sturing op de Wmo en welzijn uitgevoerd. Dit zware middel werd ingezet vanwege grote zorgen bij de raad over de mogelijkheden tot sturing en grip op de Wmo en Welzijn. Op 2 februari 2022 zijn de conclusies en aanbevelingen unaniem door de gemeenteraad vastgesteld. Daarmee rond B&A een interessante opdracht af. Yorick van den Berg, manager Advies vertelt er meer over.
“Het was een mooi en uniek traject waar we met plezier en enthousiasme aan hebben gewerkt. Het was mooi om te zien hoe de raad hierin gezamenlijk is opgetrokken. En gezamenlijk tot eenzelfde beeld is gekomen over hoe haar positie rondom planvorming en controle op de uitvoering eruit moet zien. De conclusies waren op zijn zachtst gezegd ‘stevig’, maar de wijze waarop daarmee is omgegaan oogst waardering”, aldus Yorick.
Bevindingen uit het onderzoek
Yorick vervolgt: “we hebben in ons onderzoek aangegeven dat we veel plannen zien, maar dat de onderlinge samenhang niet inzichtelijk is. Ook blijkt dat de raad geen grip en sturing ervaart op de inzet van de regio Gooi- en Vechtstreek op het vlak van de Wmo. De raad beschikte jarenlang over weinig relevante gegevens over de uitvoering. Ja, er is financiële sturing, maar of doelen worden gehaald is niet te bepalen. Bovendien blijken de doelen en functies van gebruikte informatiemiddelen -zoals raadsinformatiebrieven, collegebrieven en beeldvormende sessies- onduidelijk voor zowel de raad, college als ambtelijke organisatie. De raad stelde zelf geen kwaliteitseisen aan plannen en kaders en de verantwoordingsinformatie. Logisch dat de eindconclusie dan ook redelijk eenduidig was.”
Stevige eindconclusie: kwaliteit onder de maat
Het onderzoek toont aan dat de logische samenhang tussen doelen, uitvoering en resultaten in het Hilversumse Wmo- en welzijnsbeleid ontbreekt. De kwaliteit van de doelen -en als gevolg daarvan de verantwoording- is onder de maat. De raad heeft daardoor onvoldoende grip en sturing op de Wmo en welzijn.
Werken met scenario’s
Onderdeel van het onderzoek was een reflectiesessie met de raad. In het onderzoek is eerst afzonderlijk gesproken met vertegenwoordigers van alle raadsfracties. Daaruit kwam bijvoorbeeld naar voren dat raadsleden bij de planvorming misten dat scenario’s met keuzes werden voorgelegd. De raad kreeg altijd plannen voorgelegd waar de raad alleen ja of nee tegen kon zeggen. In de reflectiesessie met de raad hebben we niet alleen de bevindingen gepresenteerd, maar ook in een drietal scenario’s keuzes voor aanbevelingen neergelegd. Yorick: “we hebben goede ervaring met het werken met scenario’s ter voorbereiding op besluitvorming. In de reflectiesessie hebben we dat gelijk toegepast. De reflectiesessie was daarmee een generale repetitie hoe je als raad wél grip en sturing kunt krijgen.” Samen met de begeleidingsgroep vanuit de raad zijn de aanbevelingen uitgewerkt in een raadsvoorstel en -besluit.
Verdere aanbevelingen
“We zijn trots dat de aanbevelingen in een raadsbesluit unaniem zijn aangenomen. Zo is in het raadsvoorstel opgenomen om voor meer samenhang te zorgen tussen alle Wmo- en welzijnsplannen en ook duidelijke kwaliteitseisen te stellen rondom proces en inhoud van plannen. Bijvoorbeeld dat de raad ook weet wat er wettelijk minimaal moet, wat wettelijk kan en waar dus keuzevrijheid is. Werk dat ook uit in scenario’s. Dan krijgt de raad niet een kant en klaar plan voorgelegd, maar kan er ook een inhoudelijk debat gevoerd worden. Daarna kan je tot een concreet plan met een duidelijke koers, concrete doelen en meetpunten komen.
Ook aan de informatie die de raad ontvangt zijn nu concrete kwaliteitseisen gehangen. Bijvoorbeeld wanneer de raad waarover wordt geïnformeerd en welke manier. Welke verantwoordingsinformatie zit de planning- en controlcyclus en wanneer zet je een raadsinformatie- en/of collegebrief in? De griffie heeft nu de rol om aan de hand van een lijst met kwaliteitseisen technisch te toetsen of plannen en verantwoordingsinformatie voldoen aan die kwaliteitseisen. De agendacommissie van de raad besluit dan of stukken rijp zijn voor behandeling in de raad”, sluit Yorick af.
Meer informatie
In het raadsvoorstel en de bijgevoegde kwaliteitseisen is heel concreet beschreven hoe de planvorming en verantwoording moet verlopen. Het rapport en het raadsvoorstel zijn terug te lezen via Agenda Hilversum – Gemeenteraad woensdag 2 februari 2022 20:00 – 00:00 – iBabs RIS (bestuurlijkeinformatie.nl) (agendapunt 13). De behandeling is terug te kijken via het mediakanaal van de gemeente Hilversum: Raadsvergadering 2 februari 2022 – YouTube (vanaf 2 uur en 3 minuten tot 2 uur en 46 minuten)
Meer weten over dit raadsonderzoek van B&A?