Er ligt een nieuw regeerakkoord. Maar wat betekent dat voor het sociaal domein? In een drietal blogs delen adviseurs van B&A hun visie. Lees hier blog 2 van 3.
Er ligt een nieuw regeerakkoord. Maar wat betekent dat voor het sociaal domein? En hoe kijken de adviseurs van B&A naar de plannen als het gaat om zaken als ‘jeugd, veiligheid en ondermijning’.
In dit artikel delen adviseurs Sabine Bernard en Rosa Duijvendak hun visie. In samenwerking met Futuro Werkt zetten zij in diverse gemeenten een overstijgende methodische (wijk)aanpak op die perspectief biedt aan individuen, gezinnen en de mensen in de buurt of wijk.
Een drietal tips voor onze nieuwe minister van Justitie.
In het regeerakkoord staat dat voor het versterken van ‘de veiligheid’ oplopend structureel 1 miljard euro gereserveerd wordt. Dit omvat ambitieuze doelen, zoals het tegengaan van ondermijning, de modernisering van het Wetboek van Strafvordering en het versterken van de politieorganisatie, preventie-aanpak, inlichtingendiensten en de justitiële keten. Ook wordt gesproken over een “brede, domeinoverstijgende (wijk)aanpak ter bevordering van leefbaarheid en veiligheid”.
Problematisch (groeps)gedrag in de wijken is van alle tijden en zal waarschijnlijk nooit helemaal verdwijnen. Blijvende aandacht voor preventie draagt bij om de problemen beheersbaar te houden. Bovendien helpt een tijdig ingrijpen bij overlast, criminaliteit en ondermijning. Het is dan ook positief dat het kabinet extra aandacht schenkt aan het belang van een stevige, brede, domeinoverstijgende (wijk)aanpak. Met aandacht voor preventie en repressie.
Wat werkt en wat hiervoor concreet nodig is, blijft echter onderbelicht. Het benoemen van ‘breed’, ‘stevig’ en ‘domeinoverstijgend’ kunnen uitpakken als holle woorden als er geen concrete inhoudelijke invulling aan wordt gegeven. Zo is het voldoen aan de wettelijke norm van minimaal 1 wijkagent per 5000 inwoners belangrijk. Maar nog belangrijker is dat een effectieve samenwerking van de grond komt die wordt ingebed in de gemeentelijke organisatiestructuur.
Randvoorwaarden voor een effectieve samenwerking
In verschillende opdrachten van B&A zien we dat het bewerkstelligen van domeinoverstijgende samenwerking ingewikkeld is. Bij veel van de door ons geadviseerde gemeenten moeten we helaas constateren dat een goede samenwerking tussen de domeinen ‘sociaal’, ‘zorg’ en ‘veilig’ (nog) niet goed staat en in de praktijk veel tijd kost. De verschillende partijen vallen onder verschillende wet- en regelgevingen, zitten in verschillende overlegstructuren en hebben vaak verschillende opvattingen over de juiste handelswijze. Veel te ingewikkeld dus.
Daarmee rijst de vraag hoe gemeenten in deze dynamische context de regie kunnen vasthouden en bij kunnen dragen aan een domeinoverstijgende (wijk)aanpak. Met de noodzakelijke aandacht voor preventie en repressie. Voor Minister Yeşilgöz hebben wij op dit onderwerp een drietal randvoorwaarden uit de praktijk:
1.Gemeentelijke regierol: “Draag een integrale aanpak op alle lagen uit.”
Een domeinoverstijgende aanpak vraagt een sterke invulling van de gemeentelijke regierol. Het gaat hier om duidelijke afspraken, taakverdelingen, doelstellingen en strategiebepaling. Om een domeinoverstijgende aanpak duurzaam in te bedden in de gemeentelijke organisatiestructuur is doorontwikkeling nodig op operationeel, management en bestuurlijk niveau. De juiste mensen aan de juiste (overleg)tafel. De gemeentelijk regisseur voert regie op deze niveaus.
2.Overstijgend methodisch werken: “Werk buiten de grenzen maar binnen de kaders.”
Laat professionals buiten de eigen rollen en taken kijken. Hierdoor ontstaat een beter idee van wat zij aan andere partners hebben. Regelmatig dragen professionals een casus over en laten deze vervolgens volledig los. Professionals moeten niet langer als een estafetteploeg werken, maar als een voetbalteam. Met 1 aanvoerder (gemeentelijk regisseur) die altijd het overzicht houdt.
3.Informatie uitwisseling en privacy: “Zorg voor gestructureerde uitwisseling van gegevens.“
Professionals hebben te maken met verschillende wetten en taken binnen het eigen werkveld. Dat weerhoudt professionals om informatie met elkaar uit te wisselen. Signalen die over verschillende domeinen heen stijgen gaan daardoor vaak verloren. Alleen door met een brede blik naar een bewoner te kijken en vanuit alle partijen informatie te vergaren, ontstaat een volledig beeld van alle leefgebieden van een bewoner. Daarvoor moet het helder zijn voor professionals wat zij wel en niet mogen delen en wanneer; het verschil tussen “nice-to-know” en “need-to-know”. Daarbij is doelbinding het belangrijkste en dat zij vanuit het belang van de bewoner handelen.
Meer weten over onze visie op een domeinoverstijgende (wijk)aanpak? Bel of mail dan gerust met:
